Omgevingsprogramma Energie
van abstracte ambities naar concrete doelen
De ontwikkelingen in de energietransitie volgen elkaar snel op en de Omgevingswet treedt waarschijnlijk per 1 januari 2023 in werking. De nieuwe Omgevingswet heeft als doel om de regels en instrumenten voor ruimtelijke ontwikkeling te vereenvoudigen en samen te voegen. Dit biedt mogelijkheden voor de energietransitie, maar het roept ook de vraag op: Hoe pak ik dat aan? De ontwikkeling van een omgevingsprogramma biedt houvast voor het zetten van die eerste stappen. Om gemeenten en provincies te helpen bij het maken van een integraal Omgevingsprogramma Energie hebben Antea Group en Polycentric een werkvorm ontwikkeld.
Aanleiding
Het omgevingswetprogramma is één van de verschillende instrumenten van de Omgevingswet. In de omgevingsvisie worden de ambities gevormd. In het omgevingsplan zijn regels en randvoorwaarden vastgelegd. Maar hoe de ambities uit de visie vertaald moeten worden naar een aanpak en maatregelen, dat wordt in het programma uitgedokterd en vastgelegd. Het omgevingswetprogramma doet die vertaalslag door een aanpak, maatregelen en prioritering te definiëren.
Willen we tempo maken met transities en opgaven op een realistische en doelgerichte manier, dan wordt het opstellen van een omgevingswetprogramma dus van groot belang!
Hoe zet je de eerste stap?
Je ziet ondertussen hoe nuttig het opstellen van een omgevingswetprogramma kan zijn, maar weet niet helemaal hoe je daarmee aan de slag moet. Daarvoor hebben wij vanuit de praktijk een werkvorm ontwikkeld om stapsgewijs vorm te geven aan het programma. In vier stappen dalen we af van strategische visie naar concrete uitvoering
Stap 1.
We inventariseren samen met jullie de huidige situatie. Die gebruiken we als input voor de werksessies
a. Welke visies, energietrajecten, werkprogramma’s en maatregelen zijn er al?
b. Welke stakeholders moeten (direct) betrokken worden bij de ontwikkeling van het programma?
Stap 2.
We ontwikkelen samen de strategie
a. Van abstracte ambities naar concrete doelen en opgaven
b Verbinding met de ambities van andere opgaven
Stap 3.
Uitwerking van aanpak en maatregelen
a. Van doelen naar aanpak
b. Van aanpak naar maatregelen
c. Prioriteit en capaciteit
Stap 4.
Uitvoering van het programma (optioneel)
a. Operationeel maken van het programma: realisatie en monitoring
In een omgevingswetprogramma geef je handen en voeten aan de abstracte ambities uit de visie. Maar er zijn nog heel wat andere voordelen te halen als je aan de slag gaat met de Werkvorm Omgevingswetprogramma Energie:
Verbinding met andere energietrajecten
Met de (door-)ontwikkeling van de Regionale Energie Strategieën en de vele andere energietrajecten (bijv. Wijkuitvoeringsplannen, Agenda Laadinfrastructuur) stapelen de programmatische vragen en aanpakken voor energie zich op. Dit geldt vooral voor gemeenten en provincies. Door de ontwikkeling van een integraal programma verbind je de kennis en inzet van lopende trajecten en kom je tot een gecoördineerde aanpak.
Verbinding met andere domeinen
De energietransitie heeft een grote impact op en is afhankelijk van de programma’s van andere domeinen, zoals woonbeleid, openbare ruimte, mobiliteit. Met onze werkvorm leg je integrale verbindingen met de andere programma’s en perspectieven binnen jouw gebied. Zo vermijd je dat programma’s niet op elkaar aansluiten, wat ten koste gaat van de kwaliteit, de kosten en de samenwerking. En niet onbelangrijk, een programma in verbinding zorgt voor een snellere transitie!
Helpt je met het maken van keuzes en prioriteiten
Met alle energietrajecten en de andere domeinen, zie je misschien door de bomen het bos niet meer. Toch helpt het expliciet maken van alle aspecten die belangrijk zijn voor je programma. Het geeft inzicht in welke keuzes nodig zijn en hoe je moet prioriteren. In de sessies begeleiden we je zodat je de keuzes durft te maken die nodig zijn voor een realistisch en uitvoerbaar programma.
Concrete uitvoering als resultaat
Dankzij onze werkvorm resulteert je programma in een concreet plan van aanpak waarin de uitvoering inzichtelijk en communiceerbaar wordt.
Op het einde van het traject ligt er dus een samenhangend programma wat realistisch en uitvoerbaar is, in verbinding met andere energietrajecten en de andere domeinen van jouw regio. Wij ondersteunen jou en je team bij elke stap.
Waarom aan de slag met de Werkvorm Omgevingswetprogramma Energie?
Maatwerk: welk traject past bij jou?
Werksessie ‘Inspiratie & Actie’
Een intensieve werksessie van één dagdeel waarin we samen alle stappen en onderdelen ervaren om tot een programma te komen. Je leert hoe je zelf aan de slag kan met de Werkvorm Omgevingswetprogramma Energie. Het resultaat van de werksessie is een grove schets van het Omgevingswetprogramma Energie voor jouw organisatie. Deze schets in combinatie met de ervaring bied je een vliegende start voor de ontwikkeling van een programma. En de belangrijkste collega’s en stakeholders zijn direct betrokken bij het proces.
Traject ‘Diepgang & Ontwikkeling’
Het traject bestaat uit verschillende werksessies waarin we ondersteuning bieden voor het maken van jouw programma. Na elke werksessie beschik je over de inhoudelijke bouwstenen en acties die het mogelijk maken om de volgende stap te ondernemen. Op het einde van het traject heb je een doordacht en doelgericht programma, dat samenhangt met andere energietrajecten en ambities van jouw regio.
Traject ‘Visie & Programmering’
Het programma wordt ontwikkeld door Antea Group aan de hand van voorliggende werkvorm. Het opstellen van het programma wordt dus volledig door ons verzorgd, jullie zijn dan deelnemer van de werksessies. Hoe het traject er precies uitziet is afhankelijk van je vraag. Als resultaat leveren we een samenhangend en doelgericht Omgevingswetprogramma Energie.
In dit traject wordt het programma opgesteld door Antea Group, met input van jullie en begeleiding van Polycentric.
In eerste instantie ondersteunt de werkvorm de beleidsmedewerkers energietransitie van gemeenten en provincies. Het resultaat is namelijk een omgevingswetprogramma Energie. Om de samenhang van het programma te waarborgen worden collega’s van relevante vakgebieden (bijv. ruimte, economie en klimaatadaptatie) vroegtijdig betrokken. Het betrekken van belangrijke partners (bijv. netbeheerders) is een mogelijkheid. De deelname van de juiste personen spreken we af in stap 1.
Over Antea Group
Antea Group is toonaangevend op het gebied van ruimtelijke ordening en vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling van de omgevingswet. Wij handelen op elk niveau van planvorming: van het duiden van strategische vraagstukken, tot het voor elkaar krijgen van een plan. Naast onze kennis op het gebied van ruimtelijke ordening hebben wij diverse gespecialiseerde vakgroepen in huis, waaronder de energietransitie. Voor o.a. het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Nationaal Programma RES voeren wij verschillende opdrachten uit met betrekking tot het omgevingswetprogramma. Hierdoor zijn wij op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen. Zie https://anteagroup.nl/themes/omgevingswet voor meer informatie.
Over Polycentric
Polycentric helpt bedrijven die te maken krijgen met de energietransitie om hun verhaal goed te vertellen aan al hun stakeholders. Vaak hebben deze organisaties geweldige (technische) oplossingen maar weten ze niet goed hoe ze dat aan de man moeten brengen bij potentiële klanten of bij overheden. Of hebben ze draagvlak nodig voordat ze hun plannen kunnen uitvoeren. Wij zorgen dat hun verhaal helder is en dat het met de juiste stakeholders op de juiste manier wordt gecommuniceerd. Wij hebben opdrachten uitgevoerd voor onder andere Topsector Energie, NWO en TU Delft.
